Na twee goede aardappeljaren zijn we met z’n allen niet in staat gebleken om het areaal constant te houden. De uitbreiding van het areaal en de vlotte groei van het gewas hebben in de EU-5 geleid tot 4 miljoen ton extra aardappelen van oogst 2014. Dat bleek rampzalige gevolgen voor de prijsvorming te hebben. Was het extreem lage prijsniveau gedurende bijna het gehele afzetseizoen nou echt nodig? Volumematig heeft de verwerkende industrie veel vastgelegd. Daardoor was er nauwelijks sprake van marktwerking. En ook de tussenhandel, als buffer tussen vraag en aanbod, is er niet meer. Dus waar blijft de vraag? We moeten dan hopen op export naar bijvoorbeeld Rusland. De politieke instabiliteit en het haantjesgedrag van Poetin en de Europese leiders zette ook die route ‘on hold.’ Vreemd genoeg stuurden we ons pootgoed wel die kant op. Hoezo solidariteit.

Ruimere afzetmogelijkheden hadden ongetwijfeld tot een iets hogere prijs kunnen leiden. Of de markt ons de kostprijs had geboden, betwijfel ik, maar de scherpe kantjes waren er wel vanaf geweest. Opvallend is ook de negatieve houding die telers hebben ten opzichte van de markt. Vanaf het begin werd gesteld: het was niets, het is niets en het wordt ook nooit meer wat. Dat is jammer, want sentiment is nodig om een markt in beweging te krijgen. Mijn suggesties in december 2014 dat de laatste aardappelen van de oogst weleens 12 cent op konden brengen, werd met hoongelach begroet. Toch gebeurde iets dat niemand had verwacht. Het koude en late voorjaar had grote impact op de markt. De nieuwe oogst schoof door en de oogstverwachting werd naar beneden bijgesteld. Zowaar toch nog een zilveren staartje.

"Mijn suggesties in december 2014 dat de laatste aardappelen van de oogst weleens 12 cent op konden brengen, werd met hoongelach begroet. Toch gebeurde iets dat niemand had verwacht. Het koude en late voorjaar had grote impact op de markt."

De ATC heeft een poolresultaat dat € 20 per ton hoger ligt dan de gemiddelde beursnotering. Daar kun je dus niets van zeggen. Toch blijft 2014 per saldo een waardeloos aardappeljaar. Het positieve einde is echter een mooie start voor oogst 2015. Het areaal krimpt, de groei verloopt moeizaam en de termijnmarkt staat ongekend hoog voor de tijd van het jaar. Een mooi perspectief voor een seizoen met volop verkoopmogelijkheden.

Jan van Kempen