Onder deze welluidende titel had Aviko Potato een forumdiscussie belegd onder leiding van TV-persoonlijkheid Jort Kelder. Het forum bestond uit Arwin Bos, lid Raad van Bestuur Cosun, Jan van Kempen, scheidend ATC-voorzitter, Bert Kersten, hoogleraar bedrijfsprocessen en technologie bij hogeschool Nyenrode en Dick Veerman, hoofdredacteur van Foodlog.

Voordat zij aan het woord kwamen, schetste Dick Zelhorst met een aantal cijfers en feiten de situatie in de Nederlandse akkerbouw; ook presenteerde hij een aantal uitkomsten van een enquête door dagblad Trouw onder 2200 boeren. Daaruit blijkt enerzijds dat veel boeren een negatief beeld hebben van hun positie ten opzichte van de burger, de politiek en de afnemers/verwerkers van hun producten.

Tegelijkertijd zijn ze trots en gelukkig met hun beroep en zijn ze bereid om natuurvriendelijke te produceren mits de consument daarvoor betaalt. Tegen die achtergrond was de centrale vraag geformuleerd wat je tegenwoordig nog hebt aan boerenverstand. De forumleden konden daarover hun mening geven door te reageren op vijf stellingen.

Jort Kelder introduceerde zich zelf als “Goois kakkertje maar wel met wortels in de landbouw”. Jort is geboren in de Hoekse Waard en zijn opa had een boerderij. Hij had zelf ook nog herinneringen aan de rampzalige oogst van 1974 toen in het Westen van het land veel aardappelen verzopen na een extreem natte herfst. Kelder had zich prima voorbereid en wist goed (en met een vleugje humor) de gang in de discussie te houden. Ook het publiek kon af en toe een duit in het zakje doen.

Het voert te ver om hier het exacte verloop van de discussie te verwoorden en daarom beperken we ons tot een paar opvallende uitspraken en conclusies. Zo was het forum het snel eens over de stelling dat broodnodige technische ontwikkelingen sterk worden geremd doordat het de Nederlandse politiek ontbreekt aan moed om rationele keuzes te maken en een langetermijn visie te ontwikkelen. Als voorbeeld werd de discussie rond GMO genoemd. Technieken als cisgenese en Crispr-CAS kunnen sterk bijdragen aan het oplossen van allerlei problemen maar die discussie is, met de woorden van Dick Veerman, “ …. verkloot in de publieke opinie.”

Emoties winnen het, mede aangejaagd door sociale media, al gauw van het (boeren)verstand. Meerdere forumleden waren trouwens van mening dat boeren te weinig ondernemerschap tonen. “Ze moeten zelf meer keuzes maken”, volgens Kersten en “Boeren zijn net konijntjes die stil op de weg blijven zitten turen naar de naderende koplampen”, in een beeldspraak van Veerman.

Van Kempen en Bos waren beide van mening dat organisaties als Aviko de boeren moeten helpen om zaken als biodiversiteit en akkerranden te introduceren in de praktijk. “Dat vraagt een cultuuromslag maar het is nodig voor de acceptatie van de manier waarop wij produceren”, volgens van Kempen. Bos voegde daar aan toe dat het helaas lastig is om dergelijke inspanningen betaald te krijgen.

Brede overeenstemming was er ook over de stelling dat een landbouw met uitsluitend biologische teeltwijzen niet toereikend is om de wereldbevolking te voeden. Maar een “elitaire nichemarkt”  zoals het in de originele stelling stond, wilde niemand het noemen. “Als je er geld mee kunt verdienen, moet je het zeker doen”, aldus Dick Veerman. “En misschien is biologisch ook wel een “ wapen” om de concurrentie buiten de deur te houden. Jan van Kempen brak ook nog een lans voor een betere communicatie met de burger. “Wij voelen ons te snel aangevallen en we hebben vaak geen bevredigende antwoorden op de vragen van de burger. Daar moeten we in investeren.”