Column ATC-lid
Hilchard Waalkens
februari 2019

Midden januari zijn we met een delegatie van Aviko Potato en Aviko op studiereis geweest naar Argentinië en Brazilië. Als ATC informeren we ons graag over wat er in de verschillende werelddelen gebeurt dat interessant kan zijn voor een frietfabrikant. Brazilië en Argentinië hebben een aantal dingen gemeen.

Beide landen kennen een relatief instabiele politieke situatie. Dan regeert links en dan weer rechts; je hebt daardoor als buitenlandse investeerder betrekkelijk weinig zekerheid over het politieke klimaat. Ook kennen beide landen een hoge inflatie. Verder is de aardappel er veel minder ingeburgerd in de eetcultuur dan in bijvoorbeeld Europa of Noord-Amerika. Wel groeit de fastfood cultuur.

Beide landen kennen veel grootgrondbezit. Bedrijven met aardappelteelt huren grond meestal van de grootgrondbezitters. De verschillen tussen arm en rijk zijn in beide landen immens. Argentinië was vroeger een zeer welvarend land maar langdurig wanbeleid heeft de economische status flink aangetast. Wat beide landen bindt is dat ze onderdeel uitmaken van de Zuid-Amerikaanse vrijhandelszone Mercosur waarin ook Paraquai en Uruquai deelnemen.

Teeltomstandigheden

Op het gebied van de aardappelteelt verschillend Brazilië en Argentinië sterk. In Brazilië en grote delen van Argentinië is het klimaat geschikt voor een zomer- en een winterteelt maar Brazilië heeft weinig geschikte teeltgebieden en de teelt is er duur, onder andere vanwege hoge kunstmestkosten. De opbrengsten variëren er van 25 tot 50 ton/ha. Er zijn in Brazilië niet veel aardappeltelers maar ze zijn wel groot! We hebben een bedrijf bezocht van maar liefst 14.000 hectare. Men moet in Brazilië wel veel beregenen om genoeg kilo’s te oogsten. Wat ik heel opvallend vond was de aandacht voor natuur en milieu; langs natuurlijke waterlopen gelden brede natuurzones en elke boer moet sowieso op een verplicht percentage van zijn areaal de natuur z’n gang laten gaan. Brazilië heeft meerdere kleine aardappelverwerkers die de lokale markt bedienen met friet en chips. Import van buiten de vrijhandelszone wordt ontmoedigd met hoge importtarieven.

Dat laatste geldt ook voor Argentinië maar daar liggen de kaarten toch iets anders als je kijkt door de bril van een frietfabrikant. Het land heeft mooie teeltgebieden met veel grote professionele telers. De gronden zijn vruchtbaarder en de opbrengsten liggen er hoger, tot wel 60 ton/ha. De kostprijs ligt er navenant een stuk lager. Niet voor niets hebben Mc. Cain en Farm Frites er fabrieken en gaat de Amerikaanse frietbakker Simplot er ook bouwen. Door binnen de grenzen van de vrijhandelszone te investeren, ontstaan mogelijkheden voor ongehinderde export naar andere landen binnen Mercosur.

En nu?

Ik denk niet dat Brazilië of Argentinië door de studiereis ineens bovenaan de verlanglijst van Aviko staan als het gaat om investeringsplannen. Voor de korte termijn blijven het exportbestemmingen. Wel heeft de reis duidelijk gemaakt dat hier een groeiende afzetmarkt ligt en dat met name Argentinië vanuit teeltoogpunt een aantrekkelijk land is met een lage kostprijs.