Jos Derks, ATC-lid te Volkel

Tussen de rooidrukte door blik ik even terug op het afgelopen seizoen. Het was me het jaartje wel. Met de prachtige nazomer die we nu beleven, zou je bijna vergeten welke enorme problemen we in het Zuidoosten hebben gehad met extreme neerslag en noodweer. Op 31 mei gingen hier de sluizen open en pas 5 weken later, begin juli, begon het een beetje op te drogen.

Nu we aan het rooien zijn, worden langzamerhand de gevolgen zichtbaar. Op percelen waar het fout ging, komen opbrengsten voor van 20 ton (en minder) per hectare. Gelukkig zijn er ook percelen die de dans ontsprongen. Gemiddeld over mijn 21 hectare Fontane kom ik op ongeveer 35 ton per hectare, waar we normaal gesproken in de buurt van de 60 ton komen. Daar komt nog bij dat ook de kwaliteit heeft geleden. Op percelen waar wateroverlast is geweest, moeten we nauwkeurig monsteren om te kijken of de partij frietgeschikt is. Aviko Potato ziet echt wel wat door de vingers, maar als het te gek wordt, gaan de aardappels de vlokken in.

De gebeurtenissen van 2016 in het Zuidoostelijk zandgebied maken een paar dingen pijnlijk duidelijk. Allereerst moeten we constateren dat de aardappelteelt zelfs op het zand fout kan gaan. We zijn er aan gewend dat we hier dankzij beregening prima opbrengsten kunnen scoren, maar dit jaar zijn de rollen omgedraaid. Te veel water kost veel opbrengst. En door die lage opbrengsten in combinatie met de huidige afland prijs komen we niet uit de kosten. Mijn conclusie is dat de telers nog maar eens goed moet nadenken over het prijsniveau voor de afland levering want bij calamiteiten als dit jaar, komen we met € 85,- per ton voor Fontane, exclusief vaste prijstoeslag flink te kort. Bij dat prijsniveau heb je opbrengsten nodig die je zelfs in een goed jaar maar amper haalt.

Ik ken telers die bijvoorbeeld 40 ha. aardappels verbouwen, deels op duur huurland, en vertellen dat ze de eerste 50 ton per ha. nodig hebben om uit de kosten te komen en pas wat verdienen aan de laatste 20 ton. Je kunt je afvragen of je dan niet beter alleen die 40 keer 20 ton kunt telen op eigen land in plaats van 40 keer 70.

We moeten als telers ook nog eens kritisch kijken naar hoe we contracteren. Veel collega’s contracteren tot wel 50 ton per hectare. Je houdt dan maar weinig tonnen over die kunnen profiteren van een mooie dagprijs of een afland-pool. En dat maakt de pil extra bitter.

Mijn advies: maak een goede saldoberekening en kijk nog eens kritisch naar de verschillende mogelijkheden die je hebt bij de contractering. Misschien moet je eens iets anders proberen.